Trong quá trình phát triển công nghiệp, đặc biệt là hoạt động khai thác khoáng sản, xây dựng cơ bản và một số ngành đặc thù khác, việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp là nhu cầu tất yếu. Tuy nhiên, đây cũng là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, đòi hỏi công tác quản lý, huấn luyện an toàn phải được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và thường xuyên. Xác định rõ điều này, thời gian qua, Sở Công Thương Ninh Bình đã tăng cường triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó đặc biệt chú trọng huấn luyện an toàn cho người làm việc liên quan đến hoạt động vật liệu nổ công nghiệp tại các doanh nghiệp trên địa bàn.
Huấn luyện an toàn – Nâng cao ý thức và trách nhiệm của doanh nghiệp, người lao động
Theo quy định của pháp luật, tất cả các cá nhân có hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ tại Việt Nam đều phải tham gia huấn luyện định kỳ, sát hạch và được cấp giấy chứng nhận huấn luyện kỹ thuật an toàn vật liệu nổ công nghiệp. Thực hiện yêu cầu này, Sở Công Thương Ninh Bình phối hợp với các đơn vị đào tạo chuyên ngành, các lực lượng chức năng tổ chức nhiều lớp huấn luyện và sát hạch hằng năm.
Nội dung huấn luyện không chỉ dừng ở việc trang bị kiến thức lý thuyết về pháp luật, quy trình kỹ thuật, mà còn chú trọng thực hành kỹ năng xử lý sự cố, kỹ năng phòng cháy chữa cháy, ứng cứu khẩn cấp khi có tai nạn, rò rỉ hoặc cháy nổ xảy ra. Các học viên được hướng dẫn trực tiếp tại hiện trường, mô phỏng các tình huống nguy hiểm nhằm rèn luyện khả năng phản ứng nhanh và đúng quy trình.
Đặc biệt, qua huấn luyện, người đứng đầu doanh nghiệp cũng được nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong việc xây dựng kế hoạch an toàn, bố trí nhân lực, trang thiết bị bảo hộ lao động, cũng như đầu tư cải thiện điều kiện kho bãi, phương tiện vận chuyển. Từ đầu năm 2025 đến nay, đã có 336 đối tượng được huấn luyện cấp Giấy chứng nhận kỹ thuật an toàn vật liệu nổ công nghiệp, ứng phó sự cố trên toàn địa bàn tỉnh Ninh Bình.
Song song với công tác huấn luyện, Sở Công Thương thường xuyên tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát liên ngành, phối hợp với lực lượng công an, quản lý thị trường và chính quyền địa phương để giám sát việc chấp hành các quy định pháp luật.
Các tiêu chí được chú trọng bao gồm: điều kiện an toàn tại kho chứa, phương tiện vận chuyển, hệ thống giám sát, giấy phép hoạt động, hồ sơ nhập – xuất, việc thực hiện các phương án phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ. Những đơn vị chưa đáp ứng đầy đủ quy định đều được nhắc nhở, yêu cầu khắc phục ngay; trường hợp vi phạm nghiêm trọng sẽ bị xử lý nghiêm minh theo pháp luật.
Qua kiểm tra thực tế cho thấy, phần lớn doanh nghiệp đã tuân thủ nghiêm túc quy định. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế ở khâu bảo quản và quản lý hồ sơ, đòi hỏi sự giám sát thường xuyên hơn từ phía cơ quan chức năng và sự nỗ lực tự chấn chỉnh từ phía doanh nghiệp.
Gắn huấn luyện an toàn với phát triển bền vững
Công tác huấn luyện an toàn không chỉ nhằm phòng ngừa tai nạn, bảo vệ tính mạng và tài sản, mà còn góp phần xây dựng môi trường sản xuất an toàn, ổn định, tạo nền tảng phát triển bền vững cho doanh nghiệp và toàn ngành công nghiệp.
Thực tế cho thấy, những doanh nghiệp chú trọng đầu tư cho công tác huấn luyện, an toàn lao động thường có hiệu quả sản xuất cao hơn, hạn chế gián đoạn hoạt động, đồng thời xây dựng được uy tín với đối tác, cộng đồng. Đây cũng là yếu tố quan trọng giúp tỉnh Ninh Bình hướng tới mục tiêu phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, an toàn, thân thiện với môi trường.
Trong thời gian tới, Sở Công Thương Ninh Bình sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với các đơn vị chức năng để tổ chức huấn luyện, kiểm tra theo hướng chuyên sâu, cập nhật kiến thức mới, đồng thời ứng dụng công nghệ số trong quản lý, theo dõi hoạt động vật liệu nổ công nghiệp.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến từng doanh nghiệp, từng người lao động, gắn công tác huấn luyện với việc xây dựng văn hóa an toàn trong sản xuất. Các doanh nghiệp được khuyến khích đầu tư hiện đại hóa hệ thống kho bãi, phương tiện vận chuyển, ứng dụng các giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhằm giảm thiểu nguy cơ và nâng cao hiệu quả sử dụng vật liệu nổ công nghiệp.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền, sự đồng hành sát sao của Sở Công Thương và nỗ lực tự giác của doanh nghiệp, công tác quản lý, huấn luyện an toàn vật liệu nổ công nghiệp tại Ninh Bình sẽ ngày càng đi vào nền nếp, góp phần bảo đảm an ninh, an toàn xã hội, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế – công nghiệp bền vững cho địa phương.
Nguyễn Thị Kiều Oanh
Phòng Quản lý Công nghiệp